Ząbkowanie u niemowlaka

Ząbkowanie to nieodłączny element rozwoju każdego malucha. Nie jest on jednak niczym komfortowym dla żadnego bobasa. Czym objawia się ząbkowanie u niemowlaka? Kiedy dziecko ząbkuje i w jakiej kolejności? W jaki sposób złagodzić ból wywołany ząbkowaniem? Co zrobić w przypadku wystąpienia gorączki? Na te i inne pytania odpowiedzi udzieli nam dzisiejszy artykuł.

Kiedy dziecko zaczyna ząbkować?

Początek ząbkowania zawsze stanowi kwestię indywidualną. W przypadku niektórych maluchów pierwszy ząbek wychodzi już w piątym miesiącu życia. Inne niemowlęta zaczynają ząbkować dopiero w okolicy pierwszego roku. Zarówno wczesne, jak i późne rozpoczęcie ząbkowania może być uwarunkowane genetycznie. Z tego względu, jeśli martwimy się, że nasze dziecko nie ma jeszcze ząbków lub ma ich znacznie więcej niż rówieśnicy, najpierw należy zorientować się, w jakim wieku pierwsze zęby pojawiły się u nas i naszego męża. Jeżeli więc jednemu z nas zęby wyrznęły się dopiero w okolicach pierwszego roku życia, nie należy oczekiwać, że dziecko będzie ząbkować szybciej. Natomiast, jeśli któreś z rodziców ząbkowało bardzo wcześnie, może się zdarzyć, że historia się powtórzy i pierwsze ząbki pojawią się u bobasa już w czwartym czy nawet w trzecim miesiącu życia.

Ząbkowanie – kolejność i objawy

Po czym rozpoznać proces ząbkowania? Zanim wyjdzie u dziecka pierwszy ząbek, dziąsła zazwyczaj swędzą. Malec zaczyna wkładać do buzi rączki oraz wszystkie inne przedmioty znajdujące się w ich zasięgu. Bardzo często pierwszym symptomem ząbkowania jest również obfite ślinienie się. Co więcej, u ząbkującego dziecka dziąsła są spuchnięte i zaczerwienione. Gdy ząbki są już blisko wyjścia, niemowlę może być płaczliwe. Jego dziąsła wówczas bardzo bolą i stają się wrażliwe. Na dodatek dziecko może przy tym nie chcieć ssać, jeść i spokojnie przesypiać drzemek. Ponadto, u ząbkującego bobasa często występuje gorączka. Jak długo utrzymują się takie objawy? Bywa, że stan ten utrzymuje się u malca nawet przez kilka kolejnych miesięcy.

Ząbkowaniu towarzyszy ból (Źródło: forumstomatologiczne.pl)

A jaka jest zazwyczaj kolejność ząbkowania? Zwykle na początku tego procesu wyrzynają się dolne jedynki. Nie jest to jednak żelazną zasadą, dlatego może się zdarzyć, że u dziecka jako pierwsze pojawią się dwójki lub górne jedynki.

Jak pomóc dziecku?

Ząbkujące dziecko płacze, bo dokucza mu ból dziąseł, spowodowany przez wyrzynające się zęby. Jak można go złagodzić? Ból można zminimalizować kilkoma sposobami. Jednym z nich jest podanie maluchowi do ssania zimnego, wypełnionego wodą gryzaka. Zanim podamy go dziecku, należy schłodzić go w lodówce (ale nie w zamrażalniku). Warto jednak pamiętać, by nie zostawiać niemowlęcia samego z takim gryzakiem, ponieważ dzidziuś może się nim zakrztusić. Inną metodą jest zastąpienie gryzaka specjalną grzechotką do gryzienia dla niemowląt ząbkujących. Powinna ona posiadać część wypełnioną schłodzonym żelem.

Ząbkującemu dziecku dobrze jest podać schłodzony gryzak lub specjalną grzechotkę (Źródło: katarek.pl)

Innym skutecznym sposobem na złagodzenie dolegliwości bólowych jest posmarowanie dziąseł dziecka żelem na ząbkowanie, który dostępny jest w aptece. Taki preparat wykazuje działanie przeciwbólowe, dlatego też po jego nałożeniu na dziąsła malec szybko odczuje ulgę. Taki żel ma również działanie przeciwzapalne, ponieważ zapobiega rozwojowi bakterii. Co ważne, preparat łagodzący wyrzynanie się zębów należy stosować nie częściej, niż zaleca to producent na opakowaniu. Zwykle jest to dwa do trzech razy dziennie. Taki żel jest lekiem – przedawkowany może zaszkodzić dziecku. Jak jeszcze możemy ulżyć bobasowi? Może mu także pomóc delikatne masowanie dziąseł. Jak je wykonać? Trzeba wówczas umyć ręce i palcem wskazującym lekko uciskać – centymetr po centymetrze – na dziąsło, w którym wyrzyna się ząb.

Ślinienie się i brak apetytu

Jak już zostało wspomniane, podczas ząbkowania dziecko często się ślini. W związku z tym, w dzień dobrze jest zakładać maluchowi mały, miękki śliniaczek. Dzięki temu jego ubranie nie będzie ciągle mokre. Warto też delikatnie osuszać skórę wokół ust dziecka i jego brodę, aby nie uległa podrażnieniu. Jeśli to nie pomaga i buzia jest zaczerwieniona, możemy smarować ją tłustym kremem dla niemowląt. Bądźmy przy tym delikatne, ponieważ podrażniona skóra może dziecko piec.

A co zrobić, jeśli malec odmawia jedzenia? Nawet jeśli maluch radził już sobie z mniej rozdrobnionym pokarmami, podczas ząbkowania może odmówić ich jedzenia. Nie dziwmy się temu. Powodem w tym wypadku jest ból dziąseł. Najlepszym sposobem na zachęcenie pociechy do spożywania pokarmów jest podawanie ich w formie, którą łatwiej jest przyswoić. W związku z tym, dobrze jest na jakiś czas wrócić do gładkich papek o konsystencji kremu. Starszemu dziecku można też podawać jogurty, twarożki i kisiele, najlepiej schłodzone w lodówce, bowiem zimno łagodzi ból.

Brak snu i gorączka przy ząbkowaniu

A co jeśli ból dziąseł nie pozwala dziecku spać? Pomocny powinien okazać się podany wieczorem paracetamol dla niemowląt – w formie czopku lub w syropie. Spokojny sen może też zapewnić maluchowi herbatka z melisy. Niemałe znaczenie ma także czułość rodzicielska, czyli przytulenie i ukołysanie do snu. Co jednak robić, gdy pojawi się gorączka przy ząbkowaniu? Jeśli temperatura ciała pociechy nie przekroczy 37,5-38 stopnia Celsjusza, zazwyczaj nie ma powodu do niepokoju. Jeśli jest jednak wyższa lub ząbkowaniu towarzyszy kaszel, wymioty, biegunka lub inne objawy choroby – wówczas należy koniecznie skonsultować się z lekarzem.

Higiena jamy ustnej

Ząbkujący malec wszystko wkłada do buzi. Przedmioty, z którymi ma kontakt – w tym zabawki czy grzechotki – trzeba często i starannie myć. Ponadto warto zadbać o higienę rączek dziecka. Należy myć je kilka razy dziennie. Dwa razy w ciągu dnia dobrze jest również przecierać dziąsła malca wilgotnym gazikiem. Gdy już pojawi się pierwszy mleczak, dwa razy dziennie czyśćmy go za pomocą specjalnej silikonowej szczoteczki do pierwszych ząbków. Nie trzeba używać przy tym pasty, ponieważ tak małe dziecko nie potrafi jeszcze jej wypluć.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Ząbkowanie u niemowląt wiąże się z bólem dziąseł, ślinieniem się, rozdrażnieniem, spadkiem apetytu, a nawet gorączką. Jako mamy możemy zminimalizować dyskomfort odczuwany przez nasze pociechy. Pomogą w tym metody wymienione powyżej oraz konsultacja z lekarzem pediatrą.